1 stycznia 2021 r. w życie powinny wejść przepisy dotyczące nowych zasad opodatkowania podatkiem dochodowych spółek nieruchomościowych. Przepisy te będą regulowały definicję takiej spółki oraz ciążące na jej obowiązki w zakresie zapłaty zaliczki na podatek dochodowy, składania sprawozdań do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz obowiązku ustanowienia przedstawiciela podatkowego.
Czytaj więcej
Na naszym blogu pisaliśmy już o problemie “wiszących” hipotek ZUS, które sprawiają, że mimo upływu terminu przedawnienia składek – zobowiązania z tego tytułu nie wygasają.
W odniesieniu do zobowiązań podatkowych mamy wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 października 2013 r. (SK 40/12). Trybunał zakwestionował wówczas konstytucyjność art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej, którego treść “przeniesiono” do obecnie obowiązującego § 8.
TK uznał wówczas, że zasada, zgodnie z którą zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką nie ulegają przedawnieniu, narusza zasadę równej ochrony własności (sytuacja finansowa podatników, których zobowiązania zabezpieczono hipoteką jest gorsza od sytuacji podatników, których zobowiązania zabezpieczono w inny sposób), zasadę zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Pisaliśmy wówczas, że przesłanki, na podstawie których Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność z Konstytucją art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej w pełni uzasadniają podobny wniosek względem art. 24 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Potwierdzeniem takiego stanowiska było także orzecznictwo sądów powszechnych – w szczególności wyrok Sądu Najwyższego z 17 marca 2016 r. (V CSK 377/15, przewodniczącym sprawozdawcą był prof. W. Katner).
Zaskakujący wyrok Trybunału Konstytucyjnego
Sprawą oceny zgodności z Konstytucją art. 24 ust. 5 ustawy “składkowej” zajął się Trybunał Konstytucyjny, który 20 maja 2020 r. wydał orzeczenie w sprawie o sygn. akt P 2/18. Trybunał niespodziewanie uznał, że przepis ten jest zgodny z Konstytucją RP.
Jak TK pogodził w takim razie to orzeczenie z wyrokiem z 8 października 2013 r.? Trybunał uznał, że składki na ZUS w odróżnieniu od podatków nie zasilają budżetu państwa, ale wpływają bezpośrednio na rachunek ZUS (celowy charakter składek). Dodatkowo – składki – zdaniem TK mają charakter ekwiwalentny (tj. są powiązane z wzajemnym świadczeniem ze strony Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Trybunał stwierdził, że
W związku z tym nieuiszczanie składek przez płatników powoduje przerzucenie ciężaru wypłaty świadczeń na fundusz, a tym samym pośrednio na tych, którzy wywiązują się z ciążących na nich obowiązków.
W mojej ocenie uzasadnienie to równie dobrze mogłoby odnosić się do zobowiązań podatkowych – tj. brak zapłaty podatku stanowi de facto przerzucenie ciężaru wydatków budżetowych na Skarb Państwa (czy szerzej – pozostałych podatników), mimo wszystko jednak zasada, zgodnie z którą zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką w praktyce się nie przedawniają uznana została wcześniej przez TK za sprzeczna z Konstytucją.
Zdanie odrębne
Do orzeczenia zdanie odrębne zgłosił sędzia Piotr Pszczółkowski, który wskazał, że jego zdaniem art. 24 ust. 5 ustawy “składkowej” nie spełnia testu proporcjonalności (a w szczególności elementu konieczności). Sędzia Pszczółkowski podkreślił także, że nie widzi:
dostatecznie silnego konstytucyjnie uzasadnienia, dla którego odmiennie (gorzej) są traktowani dłużnicy ZUS objęci surowszymi (bo zakładającymi wyłączenie przedawnienia) regułami egzekwowania należności tylko z tego powodu, że w ich sprawie organ wybrał zabezpieczenie w formie hipoteki przymusowej. Zatem dochodzi do naruszenia art. 64 ust. 2 Konstytucji.
Wobec osób handlujących kryptowalutami będzie wytoczone potężne działo – i to z dwóch stron.
Po pierwsze, mówi się o nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), rozszerzającej dostęp do historii rachunków bankowych.
Po drugie, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) proponuje objęcie informacji o transakcjach kryptowalutowych automatyczną wymianą pomiędzy państwami.
Czytaj więcej
Dnia 25 sierpnia 2020 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z dnia 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów. Ustawa ta została opublikowana w Dz. U. poz. 1492 (ogłoszenie miało miejsce 31 sierpnia 2020 r.) – wprowadzi do krajowego systemu podatkowego (od 1 stycznia 2021 r.) opłatę od środków spożywczych. Przepisy dotyczące opłaty dodano do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U. 2019 r. poz. 2365 t.j. ze zm), która to ustawa od 1 stycznia 2021 r. będzie określać zasady ustalania i pobierania opłaty od napojów z dodatkiem substancji o właściwościach słodzących oraz kofeiny lub tauryny.
Na wstępie należy zaznaczyć, że przywołana opłata od środków spożywczych, zwana potocznie „podatkiem cukrowym” lub „opłatą cukrową” to zupełnie inne rozwiązanie niż opłaty cukrowe (a dokładniej: opłaty za nadwyżki cukru i izoglukozy, opłaty produkcyjne, opłaty z tytułu niewypełnienia obowiązków wynikających z uczestnictwa w mechanizmach na rynku cukru) wpłacane przez producentów cukru, producentów izoglukozy i przedsiębiorstwa przetwarzające te produkty na wydzielony rachunek bankowy KOWR.
Czytaj więcej
W ciągu ostatnich kilku dni w mediach pojawiły się informacje o planowanym przez rząd wprowadzeniu dwóch istotnych dla podatnika zmian w przepisach Ordynacji podatkowej. Pierwsza zmiana dotyczy rozszerzenia uprawnienia Szefa KAS do blokowania rachunków bankowych o prywatne (a więc niewykorzystywane w działalności gospodarczej) rachunki oszczędnościowe, oszczędnościowo-rozliczeniowe i rachunki lokat terminowych, jeśli będą one wykorzystywane do wyłudzeń skarbowych.
Druga – to wprowadzenie do przepisów Ordynacji podatkowej tzw. prekluzji dowodowej, a więc nakazu zgłaszania dowodów w określonym czasie.
Co te zmiany mogłyby oznaczać dla podatnika?
Czytaj więcej
Ulga badawczo rozwojowa funkcjonuje w obecnej formie dopiero od 1 stycznia 2016 r., dlatego nie powinno dziwić, że wśród podatników nadal pojawiają się pytania, czy możliwe jest uznanie określonego wydatku za koszt kwalifikowany.
Ustawodawca zasadniczo wprowadził zamknięty katalog kosztów kwalifikowanych, ale w ramach niego znajdujemy pozycje, które budzą wątpliwości. Ministerstwo Finansów w tym zakresie, inaczej niż przy uldze IP BOX, nie przygotowało rozbudowanych objaśnień, wobec czego ustalenie i dookreślenie tego, co możemy zaliczyć do kosztów kwalifikowanych, przypadło organom podatkowym oraz orzecznictwu.
Pokazujemy kilka nieoczywistych przykładów wydatków, ponoszonych przez podatników prowadzących działalność B+R, które zostały zaliczone przez Dyrektora Krajowej Izby Skarbowej jako koszty kwalifikowane.
Czytaj więcej
W ostatnich miesiącach wiele firm zostało dotkniętych skutkami pandemii. Aby zredukować koszty prowadzenia nierentownej działalności i przeczekać ciężki okres, warto rozważyć zawieszenie działalności gospodarczej.
Spółka prawa handlowego może zawiesić działalność gospodarczą z dowolnego powodu na okres nie krótszy niż 30 dni i nie dłuższy niż 24 miesiące pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników.
W okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Może także przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia.
Czytaj więcej
Przepisy regulujące dodatkowe zobowiązanie podatkowe w VAT (tzw. sankcje w VAT) są jednym z instrumentów mających na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Na ich podstawie organy podatkowe ustalają w drodze decyzji sankcje w VAT. Jest to, w zależności od okoliczności, 15, 20, 30 lub nawet 100% kwoty zaniżonego VAT.
W założeniu ustawodawcy, co podkreślają również sądy, wprowadzenie sankcji nie ma na celu karania podatników za drobne pomyłki, lecz ma charakter prewencyjny. Regulacje w tym zakresie zmierzają do przekonania podatników, że rzetelne i staranne wypełnienie deklaracji podatkowej leży w ich interesie (por. wyrok WSA w Gliwicach z 3 marca 2020 r., I SA/Gl 911/19).
Czytaj więcej
Jak jest dziś?
Spółka komandytowa jest z reguły najwłaściwszą formą prowadzenia działalności gospodarczej dla firm rodzinnych, opartych w dużej mierze na pracy właścicieli. Stanowi odpowiedź dla rozwijającej się firmy, której rosnąca skala działalności sprawia, że formuła jednoosobowej działalności czy też spółki cywilnej bądź jawnej jest obarczona zbyt dużym ryzykiem. Zasady opodatkowania są natomiast zbliżone do opodatkowania jednoosobowych działalności, spółek cywilnych czy jawnych.
Bieżące zyski spółki komandytowej podlegają jednokrotnemu opodatkowaniu „na poziomie” wspólników tej spółki. Jeśli, przykładowo, komandytariuszem takiej spółki jest osoba fizyczna A, a komplementariuszem spółka z o.o. B, to zysk z bieżącej działalności gospodarczej spółki komandytowej podlega opodatkowaniu zwykle 19% PIT po stronie wspólnika A oraz z reguły 9% CIT po stronie spółki z o.o. Faktyczna wypłata zysku wspólnikom jest już natomiast neutralna podatkowo. Prowadzenie działalności w formie spółki komandytowej oznacza wiąże się zatem ze zbliżonymi obciążeniami podatkowymi, co prowadzenie działalności jednoosobowo bądź w formie spółki cywilnej czy jawnej.
Spółka komandytowa podatnikiem CIT
Zgodnie z planami Ministerstwa Finansów spółka komandytowa od 1 stycznia 2021 r. stanie się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. W konsekwencji zyski z działalności gospodarczej prowadzonej przez tę spółkę podlegać będą opodatkowaniu CIT (19% bądź 9% stawką podatkową). Wypłata zysków wspólnikom podlegać będzie natomiast odrębnemu opodatkowaniu (co do zasady – 19% stawką podatkową – podobnie jak w przypadku spółki z o.o.). W większości przypadków będzie to oznaczało zwiększenie efektywnego poziomu opodatkowania działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki komandytowej.
W niektórych sytuacjach ustawa ma łagodzić zjawisko podwójnego ekonomicznego opodatkowania dochodu, ale wyjątki w tym zakresie dotyczą wąskiej grupy przypadków.
Estoński CIT?
Niestety, zgodnie z aktualnymi planami spółka komandytowa nie będzie mogła skorzystać z tzw. “estońskiego CIT” – czyli odroczenia opodatkowania zysków z bieżącej działalności gospodarczej do momentu ich wypłaty wspólnikom. Dodatkowo przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. podlegać będzie dodatkowemu podatkowi dochodowemu – jeśli przekształcona spółka z o.o. chciałaby rozliczać się na zasadach “estońskich”. Oznacza to, że spółka komandytowa będzie w typowym przypadku najmniej korzystną formą prowadzenia działalności gospodarczej.
Co teraz?
Ministerstwo Finansów zaskakuje pomysłem opodatkowania spółek komandytowych na 3-4 miesiące przed wprowadzeniem nowych zasad. Dla 40 tys. takich spółek – z reguły firm rodzinnych z polskim kapitałem – oznacza to zmianę zasad gry w trakcie jej trwania i zostawia bardzo niewiele czasu na przygotowanie się do nowej sytuacji. W zależności od konkretnego przypadku rozważyć można kilka scenariuszy działania, wymagających dokonania różnego rodzaju czynności.
Kolejna ulga podatkowa
Ministerstwo Finansów zapowiedziało wprowadzenie nowej ulgi podatkowej stymulującej innowacyjność produkcyjną. Po uldze B+R oraz uldze IP Box będzie to kolejne rozwiązanie korzystne dla podatników inwestujących w nowe technologie. Tzw. ulga na robotyzację ma zacząć obowiązywać jeszcze w 2021 r. (z ostatnich doniesień wynika, że ma wejść w życie od połowy przyszłego roku), choć realne oszczędności przyniesie podatnikom dopiero w kolejnym roku podatkowym. Ulga ma mieć charakter czasowy i ma obowiązywać do końca 2025 r.