W ostatnich miesiącach wiele firm zostało dotkniętych skutkami pandemii. Aby zredukować koszty prowadzenia nierentownej działalności i przeczekać ciężki okres, warto rozważyć zawieszenie działalności gospodarczej.
Spółka prawa handlowego może zawiesić działalność gospodarczą z dowolnego powodu na okres nie krótszy niż 30 dni i nie dłuższy niż 24 miesiące pod warunkiem, że nie zatrudnia pracowników.
W okresie zawieszenia działalności przedsiębiorca może wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Może także przyjmować należności i jest obowiązany regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia.
Przepisy regulujące dodatkowe zobowiązanie podatkowe w VAT (tzw. sankcje w VAT) są jednym z instrumentów mających na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Na ich podstawie organy podatkowe ustalają w drodze decyzji sankcje w VAT. Jest to, w zależności od okoliczności, 15, 20, 30 lub nawet 100% kwoty zaniżonego VAT.
W założeniu ustawodawcy, co podkreślają również sądy, wprowadzenie sankcji nie ma na celu karania podatników za drobne pomyłki, lecz ma charakter prewencyjny. Regulacje w tym zakresie zmierzają do przekonania podatników, że rzetelne i staranne wypełnienie deklaracji podatkowej leży w ich interesie (por. wyrok WSA w Gliwicach z 3 marca 2020 r., I SA/Gl 911/19).
Spółka komandytowa jest z reguły najwłaściwszą formą prowadzenia działalności gospodarczej dla firm rodzinnych, opartych w dużej mierze na pracy właścicieli. Stanowi odpowiedź dla rozwijającej się firmy, której rosnąca skala działalności sprawia, że formuła jednoosobowej działalności czy też spółki cywilnej bądź jawnej jest obarczona zbyt dużym ryzykiem. Zasady opodatkowania są natomiast zbliżone do opodatkowania jednoosobowych działalności, spółek cywilnych czy jawnych.
Bieżące zyski spółki komandytowej podlegają jednokrotnemu opodatkowaniu „na poziomie” wspólników tej spółki. Jeśli, przykładowo, komandytariuszem takiej spółki jest osoba fizyczna A, a komplementariuszem spółka z o.o. B, to zysk z bieżącej działalności gospodarczej spółki komandytowej podlega opodatkowaniu zwykle 19% PIT po stronie wspólnika A oraz z reguły 9% CIT po stronie spółki z o.o. Faktyczna wypłata zysku wspólnikom jest już natomiast neutralna podatkowo. Prowadzenie działalności w formie spółki komandytowej oznacza wiąże się zatem ze zbliżonymi obciążeniami podatkowymi, co prowadzenie działalności jednoosobowo bądź w formie spółki cywilnej czy jawnej.
Spółka komandytowa podatnikiem CIT
Zgodnie z planami Ministerstwa Finansów spółka komandytowa od 1 stycznia 2021 r. stanie się podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. W konsekwencji zyski z działalności gospodarczej prowadzonej przez tę spółkę podlegać będą opodatkowaniu CIT (19% bądź 9% stawką podatkową). Wypłata zysków wspólnikom podlegać będzie natomiast odrębnemu opodatkowaniu (co do zasady – 19% stawką podatkową – podobnie jak w przypadku spółki z o.o.). W większości przypadków będzie to oznaczało zwiększenie efektywnego poziomu opodatkowania działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki komandytowej. W niektórych sytuacjach ustawa ma łagodzić zjawisko podwójnego ekonomicznegoopodatkowania dochodu, ale wyjątki w tym zakresie dotyczą wąskiej grupy przypadków.
Estoński CIT?
Niestety, zgodnie z aktualnymi planami spółka komandytowa nie będzie mogła skorzystać z tzw. “estońskiego CIT” – czyli odroczenia opodatkowania zysków z bieżącej działalności gospodarczej do momentu ich wypłaty wspólnikom. Dodatkowo przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. podlegać będzie dodatkowemu podatkowi dochodowemu – jeśli przekształcona spółka z o.o. chciałaby rozliczać się na zasadach “estońskich”. Oznacza to, że spółka komandytowa będzie w typowym przypadku najmniej korzystną formą prowadzenia działalności gospodarczej.
Co teraz?
Ministerstwo Finansów zaskakuje pomysłem opodatkowania spółek komandytowych na 3-4 miesiące przed wprowadzeniem nowych zasad. Dla 40 tys. takich spółek – z reguły firm rodzinnych z polskim kapitałem – oznacza to zmianę zasad gry w trakcie jej trwania i zostawia bardzo niewiele czasu na przygotowanie się do nowej sytuacji. W zależności od konkretnego przypadku rozważyć można kilka scenariuszy działania, wymagających dokonania różnego rodzaju czynności.
Ministerstwo Finansów zapowiedziało wprowadzenie nowej ulgi podatkowej stymulującej innowacyjność produkcyjną. Po uldze B+R oraz uldze IP Box będzie to kolejne rozwiązanie korzystne dla podatników inwestujących w nowe technologie. Tzw. ulga na robotyzację ma zacząć obowiązywać jeszcze w 2021 r. (z ostatnich doniesień wynika, że ma wejść w życie od połowy przyszłego roku), choć realne oszczędności przyniesie podatnikom dopiero w kolejnym roku podatkowym. Ulga ma mieć charakter czasowy i ma obowiązywać do końca 2025 r.
Jak już pisaliśmy na blogu, podjęcie działań mających na celu uatrakcyjnienie działek może prowadzić do uznania, że sprzedający jest podatnikiem VAT. Jeśli działki są przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem bądź decyzją o warunkach zabudowy, konieczne może być zapłacenie 23% VAT przy sprzedaży działek.
Z naszej wieloletniej praktyki wynika, że najczęstszą sytuacją jest to, że osoba, która odziedziczyła działkę lub otrzymała ją w darowiźnie, podejmuje następujące działania ułatwiające jej sprzedaż:
podział działki na mniejsze;
wystąpienie o warunki zabudowy (czasem połączone ze zleceniem wykonania projektu zjazdu na drogę publiczną).
Od ponad dwóch lat administracja podatkowa dysponuje nowymi możliwościami walki m.in. z tzw. karuzelami VAT – instrumentem czasowej blokady rachunku bankowego w ramach tzw. przepisów STIR. Są to regulacje Ordynacji podatkowej, które pozwalają na zablokowanie środków zgromadzonych na rachunku bankowym, gdy zaistnieje podejrzenie, że posiadacz takiego rachunku wykorzystuje go do wyłudzeń skarbowych.
W pierwszej kolejności dokonywana jest tzw. analiza ryzyka wykorzystywania działalności banków i SKOK-ów do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi. Szef KAS wykonuje tę analizę na podstawie zestawień zebranych niemalże w czasie rzeczywistym z banków po ustaleniu tzw. wskaźnika ryzyka (na podstawie określonych kryteriów i algorytmów oceny).
Następnie – Szef KAS żąda zablokowania rachunku bankowego i kieruje to żądanie bezpośrednio do banków czy SKOK-ów.
W przestrzeni publicznej w ostatnim czasie głośno jest o szeregu instrumentów antykryzysowych, które tworzone są w celu pomocy przedsiębiorstwom w różnych sektorach gospodarki.
Mechanizmy te mają różny zakres zastosowania i są różnie oceniane. Niezależnie od nich warto rozważyć skorzystanie z innych, alternatywnych sposób na poprawienie sytuacji finansowej w firmie – poprzez sięgnięcie po instrumenty prawne wprowadzone jeszcze przed kryzysem związanym z epidemią Covid-19.
Szczególnie interesującym dla wielu przedsiębiorców mechanizmem prawnym jest ulga podatkowa na działalność badawczo-rozwojową. Opisywaliśmy konstrukcję tej instytucji już na naszym blogu. O ile była ona bardzo ciekawym sposobem na wsparcie działalności gospodarczej przed kryzysem, to w czasach recesji zbadanie możliwości jej wdrożenia w danym przedsiębiorstwie jest szczególnie pożądane.
Na kim ciąży obowiązek zgłoszenia? Jakie są terminy?
Przepisy ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu nakazują zgłosić informacje o rzeczywistych beneficjentach i reprezentantach następujących spółek:
spółek jawnych;
spółek komandytowych;
spółek komandytowo-akcyjnych;
spółek z ograniczoną odpowiedzialnością;
spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek publicznych.
W tym zakresie obowiązują następujące terminy: Czytaj więcej→
W ramach działalności deweloperskiej przedsiębiorcy prowadzą konkretne projekty inwestycyjne – np. wykonanie budynku lub zespołu budynków. Możliwość wyodrębnienia konkretnych projektów inwestycyjnych, z których w przyszłości będą osiągane przychody, prowadzi nas do problematyki podziału kosztów uzyskania przychodów na dwie grupy:
koszty bezpośrednie – są one rozliczane przy sprzedaży budynku lub poszczególnych mieszkań (do czasu sprzedaży pozostają „w zawieszeniu”);
koszty pośrednie – są one rozliczane na bieżąco, tj. od razu po ich poniesieniu.
Prawidłowe zakwalifikowanie danego wydatku do jednej z ww. grup ma bardzo duże znaczenie, gdyż nieprawidłowości w tym zakresie mogą prowadzić do powstania zaległości podatkowej, z czym związana jest konieczność zapłaty odsetek. Czytaj więcej→
Rozpędzający się kryzys gospodarczy i grożąca nam recesja stawiają pytanie o możliwość ujęcia negatywnych konsekwencji gospodarczych w firmie w kosztach podatkowych. W szczególności należy zastanowić się nad dopuszczalnością zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat oraz kar umownych.
