Przepisy prawa cywilnego oraz prawa podatkowego (w tym zwłaszcza podatku od towarów i usług) w sposób całkowicie odmienny traktują nieruchomości zabudowane. Prowadzi to do wielu problemów i wątpliwości.
Dnia 11 lipca 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał orzeczenie w polskiej sprawie C-182/23 (Makowit). Sprawa dotyczyła tego, czy i w jakim zakresie podmiot wywłaszczany z własności gruntu powinien być traktowany w tym zakresie jako podatnik VAT działający w tym charakterze.
W podatku od towarów i usług inne zasady dotyczą dostaw gruntów niezabudowanych, zaś inne gruntów zabudowanych. W przypadku tych ostatnich bowiem, przedmiotem dostawy są generalnie budynki, czy też budowle znajdujące się na gruncie i to w odniesieniu do nich ustala się stawkę podatku, czy też możliwość zastosowania zwolnienia podatkowego.
W przypadku dostawy gruntu niezabudowanego możliwe są dwie opcje opodatkowania: albo dostawa gruntu jest opodatkowana stawką 23% VAT, albo dostawa gruntu korzysta ze zwolnienia podatkowego. Zgodnie z brzmieniem art. 43 ust. 1 pkt 9 u.p.t.u. zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.
W przypadku gruntów jednym z istotnych aspektów mających znaczenie dla sposobu ich opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest określenie tego, czy grunt jest zabudowany, czy też ma charakter gruntu niezabudowanego.
Na gruncie prawa cywilnego oraz prawa podatkowego (dotyczy to zarówno VAT, jak i podatku dochodowego, ale również podatku od nieruchomości) w sposób odmienny traktowane są „grunty zabudowane”.
Prawo podatkowe przyjmuje zupełnie inne podejście do nieruchomości zabudowanych niż prawo cywilne. W związku z tym należy dopilnować odpowiednich zapisów w umowach przenoszących własność – jeśli się tego nie uczyni, może to być źródłem problemów w przyszłości.
Często usłyszeć można, że przedsiębiorcy (a także inni podatnicy) domagają się prostych (tzn. nieskomplikowanych) i jasnych (tj. jednoznacznych w stosowaniu) przepisów podatkowych.
