W podatku od towarów i usług inne zasady dotyczą dostaw gruntów niezabudowanych, zaś inne gruntów zabudowanych. W przypadku tych ostatnich bowiem, przedmiotem dostawy są generalnie budynki, czy też budowle znajdujące się na gruncie i to w odniesieniu do nich ustala się stawkę podatku, czy też możliwość zastosowania zwolnienia podatkowego. 

Gruntem zabudowanym jest grunt, na którym znajdują się budynki, czy też budowle (przy czym zasadniczo – o czym w kolejnych wpisach – obiekty te powinny być „istotne”). Grunt niezabudowany to grunt, na którym nie ma obiektów budowlanych.  

A co w przypadku, w którym na danym gruncie jest rozpoczęta budowa obiektu budowlanego? Czy jest to grunt zabudowany, czy niezabudowany? 

Piszemy tutaj o sytuacji, w której w danym momencie (tj. w chwili dokonywania dostawy) dany obiekt nie ma wszystkich cech odpowiednio budynku, czy też budowli.  

Uważa się, że w tego rodzaju przypadkach mamy do czynienia z dostawą gruntu (na którym taki budynek jest wznoszony, lecz nie ukończony). Nie jest to zaś dostawa obiektu budowlanego (budynku).  

Tak przykładowo Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 8 grudnia 2017 r., nr 0114-KDIP1-3.4012.430.2017.1.MK, w interpretacji z dnia 18 lipca 2018 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.408.2018.2.K, czy też w interpretacji z dnia 6 lutego 2020 r., znak 0111-KDIB3-1.4012.787.2019.2.KO – wskazywano w nich m.in.:

„w przypadku, gdy przedmiotem dostawy jest nieruchomość zabudowana niedokończoną inwestycją budowlaną, która w myśl przepisów prawa budowlanego nie wypełnia definicji budynku, budowli lub ich części, dla potrzeb klasyfikacji prawnopodatkowej taki teren, w części na której znajduje się ten obiekt, należy traktować jako niezabudowany teren budowlany, nie zaś jak wskazał Wnioskodawca – jako grunt zabudowany budynkiem w określonym stopniu zaawansowania robót”. 

Z kolei w wyroku z dnia 28 listopada 2019 r., sygn. akt I FSK 1235/17 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał z kolei, że czynności podlegające opodatkowaniu:

„mogą mieć za przedmiot zarówno obiekt budowlany, jak i – traktowaną jako odrębny towar – część obiektu budowlanego, co wynika z treści art. 41 ust. 12 u.p.t.u. Uzasadnione jest zatem stwierdzenie, że częścią obiektu budowlanego w rozumieniu tego przepisu, jest część budynku wyodrębniona fizycznie oraz – co do zasady – pod względem prawnym (przede wszystkim lokal mieszkalny). Bez takiego wyodrębnienia, nie można byłoby dokonać rozróżnienia pomiędzy np. remontem budynku i remontem części (tego) budynku (czynności dotyczącej odrębnego towaru). Takie podejście odpowiada również ogólnemu pojęciu towaru z art. 2 pkt 6 u.p.t.u., zgodnie z którym towarami są rzeczy oraz ich części, a jako przedmioty dostawy (chodzi o części rzeczy), polegającej na przeniesieniu prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 u.p.t.u.), muszą się cechować wyodrębnieniem.  W świetle poczynionych przed chwilą spostrzeżeń, wykluczyć również należało, że w niniejszej sprawie fundament wraz z fragmentem muru, mógłby zostać potraktowany jako część budynku, stanowiąca przedmiot dostawy opodatkowanej obniżoną stawką”. 

Z kolei w orzeczeniu z dnia 18 maja 2017 r., sygn. I FSK 1691/15, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał:

„Przedmiotem art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.) objęte są jedynie takie budynki, budowle lub ich części, które po wybudowaniu lub ulepszeniu nadają się do „oddania do użytkowania”, co wyklucza z ich zakresu przedmiotowego obiekty, które mają jedynie wylane ławy oraz ściany fundamentowe żelbetowe z częściowo wykonanymi podejściami przyłączy mediów„.  

W orzeczeniu tym NSA wywodził m.in., że pojęcie budynku należy rozumieć w znaczeniu potocznym i intuicyjnym. Konstrukcja znajdująca się na przedmiotowej nieruchomości – jak wynika z dokumentacji fotograficznej – budynkiem zaś (jeszcze) nie jest. Jak bowiem także zauważa NSA w przywołanym wyroku: „Nawet, jeśli zamierzeniem zbywcy i nabywcy było istnienie na działce budynku, to na moment dostawy było to zdarzenie przyszłe, i nie pewne„. 

Wskazać zatem trzeba, że jeśli na danym gruncie znajduje się obiekt, który nie ma jeszcze wszystkich wymaganych cech budynku, czy też budowli, to przedmiotem dostawy jest grunt niezabudowany.