W poprzednim wpisie przybliżyliśmy temat wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą – jednej z bardziej enigmatycznych kategorii dochodów w estońskim CIT. Enigmatycznych – bo Przewodnik MF do ryczałtu od dochodów spółek niewiele w tym względzie wyjaśnia, a dotychczas (a wpis ten tworzy się 15 grudnia 2022 r.) spośród kilkuset interpretacji indywidualnych w przedmiocie estońskiego CIT ledwie kilka dotyczy wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą (może pomijając samochody osobowe).
Upominki i alkohol dla kontrahenta
W interpretacji indywidualnej z 8 grudnia 2022 r. (nr 0111-KDIB1-2.4010.447.2022.1.DP) Dyrektor KIS rozpatrywał sytuację podatnika, który bez ogródek wskazał we wniosku o interpretację, że ponosi wydatki na reprezentację – kupuje alkohol dla kontrahentów; butelki wręcza jako upominek. Dlaczego to potencjalny problem? Otóż – jak wyjaśnialiśmy w poprzednim wpisie – pewnym odnośnikiem do zrozumienia pojęcia wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest, w ocenie MF, katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów (tzw. nKUP). A w katalogu tym, tj. w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, znajdziemy „koszty reprezentacji”.
Dodajmy, że przez niemal 30 lat organy podatkowe, sądy administracyjne i ustawodawca nie byli w stanie wypracować jasnej i spójnej definicji „reprezentacji” – to temat na osobny wpis; w każdym razie przyjęcie, że koszty reprezentacji stanowią automatycznie wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą przeniosłoby ten problem definicyjny niemal jeden do jednego na grunt estońskiego CIT.
Szczęśliwie jednak Dyrektor KIS nie poszedł tą drogą. Trochę zaskakująco, ale potwierdził, że choć wydatki na zakup wystawnych upominków, w tym alkoholu, dla kontrahentów stanowią koszty reprezentacji, to wykazują związek z działalnością gospodarczą, więc nie mogą stanowić wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą*. Kluczowy jest tu cel wydatku – nawiązanie nowych relacji biznesowych oraz podtrzymanie i rozwinięcie istniejących, umacnianie i zacieśnianie relacji handlowych. Z tą argumentacją trudno się nie zgodzić.
Imprezy integracyjne, prezenty dla pracowników i wydatki „okolicznościowe”
W tej samej interpretacji Dyrektor KIS przyznał rację wnioskodawcy, że nie stanowią wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą koszty poniesione na imprezy motywacyjno-integracyjne dla pracowników. Wydaje się, że trudno było tu o inne rozstrzygnięcie – i dobrym odnośnikiem dotyczącym charakteru takich wydatków jest bogata praktyka interpretacyjna i orzecznicza na płaszczyźnie kosztów uzyskania przychodów.
Szkoda, że nie zajęto się tematem uczestnictwa w takich imprezach osób innych niż pracownicy – np. współpracownicy B2B czy nawet kontrahenci podatnika (dodajmy jednak, że Dyrektor KIS nie mógł się tu wypowiedzieć, bo sam wnioskodawca o to nie pytał). Temat uczestnictwa tych osób w imprezach cały czas sprawia problemy na gruncie przepisów o kosztach podatkowych. Naszym zdaniem na gruncie estońskiego CIT przyjąć należałoby wykładnię korzystną dla podatników – wszak uczestnictwo współpracowników B2B, którzy na co dzień współdziałają razem z pracownikami, wpływa pozytywnie na relacje w zespole, zaś uczestnictwo kontrahentów buduje i umacnia relacje biznesowe (i tu cenne są uwagi Dyrektora KIS z tej części o alkoholu).
Organ nie widział też problemu z wydatkami na prezenty dla pracowników („kwiaty i drobne upominki dla pracowników, np. z okazji urodzin, jubileuszu pracy, ważnego wydarzenia osobistego lub zawodowego”) oraz wydatkami „okolicznościowymi” („wydatki na wieńce pogrzebowe dla pracowników, byłych pracowników i ich rodzin”). Ocenił je jako mające związek z działalnością gospodarczą podatnika (budowanie atmosfery w zespole, budowanie więzi pracodawca-pracownik itd.). I w tym zakresie rozstrzygnięciu temu należy również przyklasnąć.
Co dalej?
Wnioski płynące ze stanowiska Dyrektora KIS są budujące. Nie mamy bowiem do czynienia z bezrefleksyjnym przenoszeniem katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów do problematyki wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. A w kolejce czekają już następne wątpliwości – np. co z wydatkami na działalność CSR, czy na różnego rodzaju składki członkowskie? Jest nadzieja, że niewielka tylko część „nKUPów” będzie traktowana jako wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą.
***
*A jednak żeby nie było zupełnie różowo, Dyrektor KIS wskazał, że stanowią jednak wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą koszty zakupu alkoholu spożywanego podczas spotkania biznesowego. Organ podkreślił, że alkohol „nie jest konieczny, czy też niezbędny podczas takich spotkań, trudno jest doszukać się w tym przypadku związku alkoholu z osiąganiem przychodów przez Wnioskodawcę.” Można się z tym nie zgodzić, ale też można ostrożnie określić to stanowisko mianem „rozsądnego kompromisu”.