Szerokie obowiązki do transakcji za 2017 r.

Przygotowanie dokumentacji na nowych zasadach (a więc do transakcji za 2017 r.) u dużej części podatników wiąże się ze znacznie większym nakładem pracy niż w poprzednich latach. Nowe przepisy przewidują nie tylko większy zakres obligatoryjnych danych dokumentacji, ale u niektórych podatników wręcz oznaczają konieczność przygotowania takich jej elementów (analizy bench markingowe, dokumentacja grupowa, uproszczone sprawozdanie), które dotychczas w ogóle nie były przygotowywane lub były sporządzane tylko jako ewentualne elementy dodatkowe dokumentacji, stosownie do decyzji podatnika.

Z tych względów podatnicy sygnalizowali, że przygotowanie po raz pierwszy dokumentacji w terminach przewidzianych przez nowe przepisy może okazać się niewykonalne. Uwzględniając te sygnały, MF postanowił przedłużyć terminy na przygotowanie dokumentacji – do końca dziewiątego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. W przypadku większości podatników oznacza to, że sporządzenie dokumentacji nie będzie musiało nastąpić do końca marca lub kwietnia, lecz do końca września 2018 r.

Zakres przedłużenia

Rozporządzenie w tej sprawie zostało opublikowane 15 marca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r., poz. 555) i weszło w życie z dniem ogłoszenia. Przedłużenie terminów dotyczy zarówno podatników PIT, jak i CIT oraz obejmuje:

• dokumentację, o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy o CIT i w art. 25a ust. 1 ustawy o PIT (a zatem dokumentację na poziomie lokalnym, w tym dotyczącą umowy spółki niebędącej osobą prawną, analizę danych porównawczych, dokumentację na poziomie grupowym),
• oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji podatkowej,
• uproszczone sprawozdanie CIT/TP oraz PIT/TP.

Przedłużenie obejmuje także podatników, u których obowiązek sporządzenia dokumentacji powstał z uwagi na dokonywanie transakcji z podmiotami z tzw. rajów podatkowych.

Co z zeznaniem rocznym?

Obowiązujące za 2017 r. zeznanie roczne CIT-8 zawiera informację o załączniku w postaci oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji oraz uproszczonego sprawozdania CIT/TP. W przypadku PIT-36 oraz PIT-36L jest tylko informacja o załączniku PIT/TP. W kontekście wydłużenia terminu do złożenia tych dokumentów powstaje pytanie: w jaki sposób wypełnić zeznanie, które musi być złożone, zależnie od podatnika, do końca 3 lub 4 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego? Jeśli podatnik nie składa oświadczenia lub CIT/TP albo PIT/TP za 2017 r. razem z zeznaniem, nie wskazuje tych załączników.

Czy jednak składając w/w dokumenty w terminie przedłużonym należy złożyć je razem z korektą zeznania rocznego? Oświadczenie lub CIT/TP albo PIT/TP stanowią załącznik do zeznania, traktowane są więc jako jego integralny element. W praktyce organy przyjmują, że nie ma możliwości złożenia samego tylko załącznika do zeznania podatkowego bez złożenia tego zeznania.

W tej sprawie odpowiedzi przynoszą wyjaśnienia MF opublikowane 16 marca 2018 r., które można znaleźć na tej stronie.

Z wyjaśnień tych wynika, że późniejsze złożenie oświadczenia nie wymaga korekty zeznania rocznego. Jeśli zaś chodzi o późniejsze złożenie sprawozdań CIT/TP i PIT/TP – MF wyjaśnia, że pracuje nad możliwością składania sprawozdań poprzez system e-Deklaracje niezależnie od zeznania rocznego – skorzystanie z tej możliwości ma pozwolić na uniknięcie korekty zeznania rocznego. Zmiana ta wymaga zmiany rozporządzeń określających wzór sprawozdań i planowana jest na koniec maja 2018 r. Z wyjaśnień tych można wnioskować, że do momentu wspomnianej zmiany złożenie sprawozdań w dotychczasowy sposób w terminie przedłużonym będzie skutkować koniecznością korekty zeznania rocznego.

Wyjaśnienia te nie mają charakteru wiążącego (nie stanowią objaśnień podatkowych), jednak można spodziewać się, że praktyka organów podatkowych nie będzie od nich odbiegać. Dodatkowo warto wskazać, że na stronie MF udostępniono wzór oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji – nie jest to wzór urzędowy, ale może być pomocny przy konstruowaniu własnego oświadczenia przez podatnika.

A co z deklarowaniem w zeznaniu obowiązku dokumentacyjnego?

Wyjaśnienia MF dotyczą jedynie elementów dokumentacji podatkowej załączanych do zeznania rocznego. Niezależnie od tego, w zeznaniach rocznych podatnicy zobowiązani są także do wskazania czy mieli obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej (także w zakresie jej poszczególnych elementów – pola 24-26 zeznania CIT-8, pola 38-38a zeznania PIT-36, pole 10 zeznania PIT-36L). Przedłużenie terminów na sporządzenie dokumentacji nie zmienia konieczności zadeklarowania wystąpienia obowiązku dokumentacyjnego. O ile zatem w momencie złożenia zeznania rocznego podatnik nie musi jeszcze mieć dokumentacji podatkowej, oświadczenia o jej sporządzeniu czy uproszczonego sprawozdania, to już musi wiedzieć czy i w jakim zakresie obowiązek ten powstał – i odpowiednio wskazać to w zeznaniu rocznym.