Nowy rok podatkowy

Za nami gorący 2016 rok – głównie jeśli chodzi o przeprowadzane zmiany legislacyjne w prawie podatkowym oraz bardzo „dynamiczny” sposób prowadzenia prac ustawodawczych, a także formułowane postulaty i zapowiedzi reform prawa podatkowego (zarówno w zakresie podatków dochodowych jak i VAT).

Część z tych zapowiedzi została zrealizowana, a zmiany w tym zakresie weszły wczoraj w życie, część została odłożona, a z części zrezygnowano.

Uszczelniamy system podatkowy

Duża część zmian, które właśnie weszły w życie wpisuje się w schemat prac nad uszczelnieniem systemu podatkowego. Mowa tu zarówno o podatkach dochodowych (np. zmiana zasad opodatkowania wymiany udziałów, aportów do spółek kapitałowych, wprowadzenie obostrzeń przy rozliczeniach gotówkowych, zmiany w dokumentacjach cen transferowych) jak i VAT (przywrócenie sankcji, zmiany w zwrotach VAT, wprowadzenie odpowiedzialności solidarnej pełnomocnika przy rejestracji podatnika, poszerzenie mechanizmu odwrotnego obciążenia przy usługach budowlanych). Pisaliśmy o tym szczegółowo TU oraz TU.

Reformujemy mechanizmy ochronne

Rok 2016 i 2017 to także czas zmian w systemie mechanizmów gwarancyjnych dla podatnika. O osłabieniu roli interpretacji indywidualnych pisaliśmy TU. Zwracaliśmy także uwagę na nowe instrumenty w postaci tzw. klauzuli pewności prawa i instytucji objaśnień podatkowych (zobacz TU). Będziemy obserwować, jak te pomysły sprawdzą się w praktyce.

Karuzele podatkowe i rewolucja w VAT?

Skala oszustw podatkowych w VAT osiągnęła w ostatnich taki poziom, że konieczne stało się podjęcie natychmiastowych działań w celu redukcji rosnącej w zastraszającym tempie tzw. luki VAT. Jest to problem niemalże całej Unii Europejskiej.

Poza pracami prowadzonymi w Polsce w tym zakresie nad wypracowaniem skutecznego rozwiązania pracuje także Komisja Europejska. Działania nad reformą systemu VAT (wprowadzenie tzw. modelu docelowego) przeciągają się i nie jest jasne, kiedy prace w tym zakresie zostaną ukończone. W związku z tym KE zaproponowała tymczasowe rozwiązanie w postaci wprowadzenia generalnego mechanizmu odwrotnego obciążenia. O rozwiązaniu tym pisze dzisiejszy Dziennik Gazeta Prawna (wywiad z niżej podpisanym można przeczytać TU).

Jednocześnie po raz kolejny zwracamy uwagę na bardzo dużą aktywność organów podatkowych w odzyskiwaniu VAT utraconego w wyniku dokonywania przez oszustów przestępstw podatkowych. Działania w tym zakresie dotykają bardzo często nieświadomych oszustw kontrahentów przestępców podatkowych. Chodzi tu zarówno o przypadki odliczenia podatku naliczonego z faktury dokumentującej dostawy dokonane przez oszusta, jak i zastosowanie przez uczciwego przedsiębiorcę stawki 0% przy WDT dokonanej na rzecz oszusta, który deklaruje wywóz towaru poza granice RP, lecz towar ten w praktyce pozostaje w Polsce. O zagrożeniach w tym zakresie pisaliśmy TU oraz TU.

Pierwsze zasiedlenie w VAT w 2017 r. – upragniona stabilizacja?

Zmiana koncepcji tzw. pierwszego zasiedlenia w VAT to jedno z podatkowych „trzęsień ziemi” w 2016 roku. Odejście przez organy podatkowe od językowego brzmienia ustawy o VAT w tym zakresie na rzecz zwolnienia dostawy budynków i budowli w kształcie znanym z dyrektywy VAT było tyleż zaskakujące, co konsekwentne.

Aktualne pozostaje pytanie o utrwalenie się tego podejścia w 2017 roku, a w szczególności o to, czy koncepcję tę zaakceptuje Trybunał Sprawiedliwości UE. Pisaliśmy o tum TU.

Będzie ciekawie

Nie ulega wątpliwości, że tematów nam nie zabraknie – choć może z punktu widzenia potrzeby stabilizacji systemu podatkowego „lepszym” scenariuszem byłby rok nudy w podatkach. Na to się chyba jednak nie zapowiada.