W ramach tzw. tarczy antykryzysowej przedsiębiorcy otrzymali różne rodzaje finansowego wsparcia w walce ze skutkami pandemii COVID-19.

Firmy, które skorzystały z dofinansowań muszą następnie dokonać rozliczenia podatkowego otrzymanych środków. Jednak w wielu przypadkach fundusze z tarczy nie są w ogóle zaliczane do przychodów i nie podlegają opodatkowaniu. Krajowa Informacja Skarbowa wydała niedawno Komunikat, w którym odpowiedziała na pytania podatników w tym zakresie.

Dofinansowanie do kosztów prowadzenia działalności

Dofinansowanie do kosztów prowadzenia działalności otrzymane na podstawie art. 15zzc tarczy antykryzysowej przez osoby fizyczne, które nie zatrudniają pracowników, i których działalność opodatkowana jest według skali, podlega opodatkowaniu w zależności od sposobu przeznaczenia środków.

Jeśli dofinansowanie spożytkowane było na wydatki, które stanowią koszty uzyskania przychodów, kwota dofinansowania jest przychodem z działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu. Jeśli natomiast środki te zostały przeznaczone na wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, dofinansowanie nie jest przychodem i nie podlega opodatkowaniu. Wydatki, których nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zostały określone w art. 23 ustawy o PIT.

Inne zasady znajdują zastosowanie w stosunku do przedsiębiorców, których działalność jest opodatkowana ryczałtem. W takiej sytuacji dofinansowanie w żadnym wypadku nie stanowi przychodu i nie będzie podlegało opodatkowaniu.

Świadczenia postojowe

Przedsiębiorcy, którzy otrzymali zarówno świadczenie postojowe, jednorazowe świadczenie postojowe, jak i dodatkowe świadczenie postojowe (15zq i 15zs² tarczy antykryzysowej) nie muszą się martwić – dofinansowanie to jest całkowicie zwolnione z opodatkowania.

Nie ma zatem obowiązku rozliczania tego świadczenia w deklaracji podatkowej. Natomiast wydatki, które zostały pokryte ze świadczenia postojowego mogą być kosztem uzyskania przychodu na zasadach ogólnych.

Świadczenie na rzecz ochrony miejsc pracy

Opodatkowaniu nie podlega także świadczenie na rzecz ochrony miejsc pracy przyznawane w oparciu o art. 15gga tarczy antykryzysowej. Nie jest ono bowiem przychodem w świetle przepisów o podatku dochodowym.

Dotacja na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej

Również dotacja na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej otrzymana na podstawie art. 15zze⁴ tarczy antykryzysowej nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Zwolnienie z opłacania składek

Szczególne wątpliwości może rodzić kwestia rozliczenia składek ZUS przedsiębiorcy, który najpierw je uiścił, odliczył od dochodu, a następnie otrzymał decyzję z ZUS o zwolnieniu z ich opłacenia. W takiej sytuacji ZUS powinien albo zwrócić składki przedsiębiorcy albo zaliczyć je na bieżące zobowiązania. Natomiast przedsiębiorca w zeznaniu składanym za dany rok podatkowy powinien doliczyć do przychodu (lub dochodu) kwoty odliczone w roku poprzednim.

Ponadto, kwota składek nadpłaconych, które ZUS zaliczy kolejnym roku na poczet składek bieżących, będzie traktowana tak samo jak składki zapłacone. Oznacza to, że składki można odliczyć za okres, w którym następuje zaliczenie.

Pożyczka z Funduszu Pracy

Mikropożyczki otrzymane z Funduszu Pracy nie podlegają opodatkowaniu. Odrębną kwestię stanowi umorzenie tej pożyczki – w świetle przepisów przychód z tytułu umorzenia pożyczki nie stanowi przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, a zatem nie trzeba płacić od niego podatku.

Dofinansowanie do wynagrodzeń i składek ZUS

Dofinansowanie do wynagrodzeń i składek ZUS otrzymane w oparciu o art. 15gg ustawy o COVID-19 kwalifikowane jest jako przychód, a dokładniej jako „inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów”. To oznacza, że wsparcie, czyli kwoty dofinansowanych wynagrodzeń i składek podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. W związku z tym kwoty wynagrodzenia pracowników i składek ZUS sfinansowane z tych środków mogą stanowić koszty uzyskania przychodu.

Umorzenie subwencji PFR

Wielu przedsiębiorców skorzystało z subwencji Polskiego Funduszu Rozwoju.  Rząd długo trzymał przedsiębiorców w niepewności, co do tego, czy kwoty umorzonych subwencji zostaną zwolnione z opodatkowania. Ich otrzymanie stanowi bowiem przychód zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 6 ustawy o PIT oraz art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT (wartości umorzonych zobowiązań).Pierwsze informacje o możliwości zwolnienia tych kwot z opodatkowania pojawiły się w kwietniu w aktualizacji Planu Konwergencji 2021 wysłanej do Komisji Europejskiej:

 „Umorzenie subwencji dla podatników – finansowanych z PFR – stanowi dla podatnika/przedsiębiorcy przysporzenie, tj. dodatkowy element podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Z tego powodu planowane zaniechanie poboru podatku od wartości umorzonych zobowiązań z tytułu subwencji finansowej generuje, w stosunku do obecnych zasad podatkowych, ujemny skutek budżetowy względem sytuacji, kiedy kwota umorzenia wliczana byłaby do podstawy opodatkowania.”

W końcu czerwca premier poinformował, że przedsiębiorcy zostaną zwolnieni z podatku od umorzonej subwencji PFR. Niedawno opublikowano projekt rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru tego podatku. Zaniechanie ma mieć zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 czerwca 2021 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. Mamy zatem dobrą wiadomość dla przedsiębiorców: po spełnieniu określonych warunków obowiązek zwrotu subwencji jest nawet w całości umarzany, a w dodatku od umorzonej kwoty nie trzeba płacić podatku.