Jak działa ulga badawczo-rozwojowa?
Ulga badawczo-rozwojowa umożliwia podatnikom PIT i CIT dwukrotnie pomniejszyć podstawę opodatkowania o wybrane koszty uzyskania przychodów, ponoszone na działalność badawczo-rozwojową (są to tzw. koszty kwalifikowane).
| Przykład Dochody podatnika opodatkowane są stawką 19%. Uznanie wydatku w kwocie 100 tys. zł za koszt kwalifikowany daje korzyść podatkową w kwocie 19 000 zł z tytułu omawianej ulgi. Oprócz tego kwota 100 tys. zł stanowi koszt uzyskania przychodów na zasadach ogólnych. |
Działalnością badawczo-rozwojową jest:
działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.
W najbliższej przyszłości przedstawimy możliwości zastosowania tej ulgi w konkretnych branżach. Kwestia ta często stanowi przedmiot sporu podatników i organów podatkowych.
Warto dodać, że ulga badawczo-rozwojowa funkcjonuje w polskim prawie podatkowym od 2015 r. Co istotne, w bieżącym roku weszły w życie zmiany sprawiające, że ulga ta jest jeszcze atrakcyjniejsza dla podatników.
Jaki jest katalog kosztów kwalifikowanych?
Ustawa zawiera zamknięty katalog kosztów kwalifikowanych. Zalicza się do nich m.in.:
1) koszty pracy
Kosztami kwalifikowanymi są należności z tytułu umów o pracę, umów o dzieło oraz umów zlecenia, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika w danym miesiącu. W porównaniu z poprzednimi rozwiązaniami, ulga nie jest ograniczona wyłącznie do wynagrodzeń z umów o pracę.
Obecnie nie ma wątpliwości, że na potrzeby wyliczenia ulgi uwzględnia się koszty pracy nie tylko tych osób, którzy zostali zatrudnieni wyłącznie w celu wykonywania działalności badawczo-rozwojowej – wystarczy, że pracownik/współpracownik tylko część swojego czasu pracy poświęca na prace badawczo-rozwojowe. W takiej sytuacji należy jednak prowadzić ewidencję czasu pracy takiej osoby, by wyliczyć część wynagrodzenia podlegającego uwzględnieniu w kalkulacji ulgi (tak Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 1 października 2018 r., DPP13.8221.73.2017.GTM).
2) koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego
Od 2018 r. nie tylko mikro-, mali, czy średni przedsiębiorcy, lecz także duzi przedsiębiorcy mogą uznać za koszty kwalifikowane wydatki na uzyskanie i utrzymanie patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy oraz prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Co istotne, chodzi tu o ściśle określone wydatki, np. poniesione na przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej i dokonanie zgłoszenia, łącznie z kosztami wymaganych tłumaczeń na język obcy.
3) koszty zakupu aktywów rzeczowych
Kosztami kwalifikowanymi są również wydatki na nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością badawczo-rozwojową oraz na nabycie wyposażenia w postaci sprzętu specjalistycznego, wykorzystywanego bezpośrednio w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej.
Mechanizm zwrotu
Efektywne skorzystanie z ulgi badawczo-rozwojowej wymaga osiągania dochodu, który może zostać „skonsumowany” przez kwotę ulgi.
Jeżeli jednak podatnik osiągnął zbyt niski dochód, by skorzystać z ulgi lub poniósł stratę, może otrzymać zwrot niewykorzystanej kwoty ulgi. Zasada ta ma zastosowanie w przypadku:
- podatników rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym;
- podatników kontynuujących działalność w pierwszym roku po roku jej rozpoczęcia – dotyczy tylko mikro-, małych lub średnich przedsiębiorców.
| Przykład W pierwszym roku działalności podatnik osiągnął dochód 20 000 zł, a kwota ulgi to 30 000 zł. Podatnik nie tylko nie zapłaci podatku za ten rok; otrzyma także 1 900 zł zwrotu. |
Pozostali podatnicy uprawnieni są do uwzględnienia „nieskonsumowanej” kwoty ulgi w jednym z następnych sześciu lat podatkowych.
