Opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek przynosi duże korzyści, przede wszystkim ze względu na fakt, iż osiągany i pozostawiony w spółce zysk nie podlega bieżącemu opodatkowaniu, a moment opodatkowania zysku zostaje przesunięty do momentu jego wypłaty wspólnikom.
Dochód spółki na estońskim CIT może być opodatkowany według dwóch stawek – 10 lub 20%. Wysokość stawki zależy od statusu podatnika – stawkę 10% stosują podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności lub mali podatnicy, stawkę 20% – pozostali. Jedna z wątpliwości w tym obszarze dotyczy tego, czy w przypadku wypłaty zaliczki na poczet zysku / dywidendy, wspomniany status podatnika powinno się określać na moment (rok) wypłaty zaliczki, czy na moment (rok) podjęcia uchwały o podziale zysku, na poczet którego zaliczka była wypłacona. Nie będą bowiem należeć do rzadkości sytuacje, gdzie np. w jednym roku podatnik będzie miał status małego podatnika, a w kolejnym już nie (lub odwrotnie).
Zmiana dotychczasowego podejścia organów podatkowych
Jak wynika z interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 10 stycznia 2025 r., sygn. 0111-KDIB1-1.4010.658.2024.2.KM, wypłata zaliczki na poczet zysku rocznego podlega opodatkowaniu według takiej samej stawki ryczałtu co podział zysku rocznego.
Zdaniem Dyrektora KIS, wobec tego, że podstawę opodatkowania stanowi dochód z tytułu podzielonego zysku ustalony w roku podatkowym, w którym podjęto uchwałę o podziale zysku, a ustawodawca odnosi się do daty (roku podatkowego) podjęcia uchwały o podziale zysku, nie zaś do daty wypłaty dywidendy, właściwą wysokość ryczałtu wyznacza rok podatkowy, w którym podejmowana jest uchwała o podziale zysku.
Nie ma natomiast znaczenia faktyczny moment wypłaty zysku (jak również zaliczek na jego poczet), czy też rok za który dokonywana jest wypłata. Dlatego też zastosowanie właściwej stawki estońskiego CIT (10% lub 20%) zależy od statusu podatnika w roku podatkowym podjęcia uchwały o podziale zysku.
Jest to zmiana dotychczasowego podejścia organów podatkowych. Dotychczas przyjmowano, że stawka podatku w estońskim CIT aktualna w danym roku podatkowym, ma zastosowanie także do zaliczek na poczet dywidendy wypłacanych w tym roku.
Dokonywanie rozliczeń z tytułu zaliczek na poczet dywidendy zgodnie z prezentowaną interpretacją, niewątpliwie będzie utrudnione, zarówno po stronie spółek opodatkowanych estońskim CIT, jak również ich wspólników (w podatku dochodowym od osób fizycznych).
Przypomnijmy, że status podatnika na dany rok podatkowy ustala się w oparciu o wartość jego przychodów za rok poprzedni (jeśli wartość ta nie przekroczyła 2 mln eur brutto, podatnik posiada status małego podatnika – pomijamy tu problematykę podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności). Na moment wypłaty zaliczek na poczet dywidendy wynik danego podmiotu za bieżący rok może nie być znany, może też się zmienić – a w świetle wspomnianej interpretacji ten wynik będzie determinował status podatnika na rok kolejny, w którym podejmowana będzie uchwała o podziale zysku.
Ponadto, co prawda ryczałt od zaliczek na poczet dywidendy płatny jest do końca marca następnego roku, jednak na bieżąco konieczne jest potrącenie podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu wypłacanych zaliczek na poczet dywidendy. Przy wypłacie zaliczki na poczet dywidendy w estońskim CIT, PIT wspólnika jest bowiem pomniejszany o część CIT płaconego przez spółkę. Z tego względu, status spółki i stawka ryczałtu wpływa na wysokość PIT. Nie można zatem wykluczyć sytuacji, w której w PIT powstanie zaległość lub nadpłata.
Co dalej?
Niezależnie od powyższego, stosowanie stawki w oparciu o status z chwili wypłaty zaliczki, jeżeli takie stanowisko KIS utrzyma się w kolejnych interpretacjach, wiąże się z ryzykiem sporu z organem podatkowym. Zatem bezpieczniejszym rozwiązaniem wydaje się stosowanie podejścia wynikającego z powołanej interpretacji (tj. stawka właściwa dla zaliczek związana ze statusem podatnika określanego na moment podjęcia uchwały o podziale zysku).
Należy przy tym mieć na uwadze, że wykładnia przepisów dotyczących ryczałtu od dochodów spółek podlega dość dynamicznym zmianom. Pozostaje więc monitorować dalszą praktykę w tym względzie i liczyć na zrewidowanie stanowiska przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej lub korektę tego stanowiska przez sądy administracyjne.
