Ulga na działalność badawczo-rozwojową jest w chwili obecnej jedną z najatrakcyjniejszych preferencji podatkowych dla innowacyjnych przedsiębiorców. Wkrótce może okazać się, że w związku z planowanymi zmianami legislacyjnymi niektóre grupy podatników zyskają jeszcze więcej korzyści. 

O profitach wynikających z wdrożenia ulgi B+R wiemy nie od dziś – dzięki tej preferencji przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową, uzyskują możliwość odliczenia poszczególnych wydatków jako kosztów kwalifikowanych od podstawy opodatkowania, a także jako kosztów uzyskania przychodu. Posługując się prostym przykładem – jeśli koszty związane z działalnością B+R wynoszą sto tysięcy złotych, a stawka podatku wynosi 19%, przedsiębiorca może zyskać na uldze B+R nawet do 38 tysięcy złotych. Co ważne, ulgę tę można rozliczyć także historycznie – nawet do pięciu lat wstecz.  

W związku z nowym projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego z dnia 5 kwietnia 2024 r. przygotowanego przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii może okazać się, że przedsiębiorcy prowadzący działalność badawczo-rozwojową będą mogli zaliczyć w poczet kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową kolejne wydatki – projektowane zmiany zakładają bowiem poszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych.  

Ekspertyzy, opinie i usługi badawcze nie tylko od instytutów  

Zgodnie z treścią ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnik może odliczyć od podstawy opodatkowania koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową enumeratywnie wymienione w przepisach. Jednym z przykładów są wydatki poczynione na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i nabycie wyników prowadzonych badań naukowych na potrzeby działalności badawczo-rozwojowej. Obecnie istnieje jednak jeden warunek: usługi te muszą być świadczone bądź wykonywane przez podmioty wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym, to jest przez:  

• uczelnie,  
• federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, 
• instytuty naukowe PAN,  
• instytuty badawcze, działające na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych, a także międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 
• Centrum Łukasiewicz oraz instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, 
• Polską Akademię Umiejętności,  
• inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły. 

W praktyce często okazywało się, iż przedsiębiorcy nabywali takie usługi od podmiotów wyspecjalizowanych, lecz nieposiadających statusu jednostki naukowej, bądź też od podmiotów zagranicznych – co uniemożliwiało uznanie takich wydatków za koszty kwalifikowane.  

Resort Ministerstwa Rozwoju i Technologii przedstawił jednak propozycję odejścia od tego rygorystycznego kryterium. Dostrzeżono bowiem, iż skuteczna realizacja prac badawczo-rozwojowych wymaga uzyskania ekspertyz, opinii czy usług doradczych od podmiotów zewnętrznych, a sama współpraca z jednostkami naukowymi wymienionymi enumeratywnie w ustawie nie zawsze jest możliwa w praktyce i uzasadniona, choćby ze względu na poziom doświadczenia, jaki prezentują poszczególne jednostki oferujące takie usługi. W związku z tym, projektowane zmiany zakładają usunięcie wymogu, aby wyżej wymienione usługi były świadczone wyłącznie przez jednostki naukowe i badawcze, co ma przełożyć się na większą elastyczność w zakresie prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej. 

Kolejne propozycje kosztów kwalifikowanych: transport i konserwacja aparatury naukowo-badawczej 

Co więcej, nowy projekt ustawy zakłada także poszerzenie katalogu kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową możliwych do zaliczenia na poczet kosztów kwalifikowanych. Miałyby do nich należeć także:  

• koszty przeglądów, konserwacji oraz kalibracji aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej między podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT a podatnikiem; 
• koszty specjalistycznego transportu towarów wykorzystywanych wyłącznie w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jeżeli to korzystanie nie wynika z umowy zawartej między podmiotem powiązanym w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT a podatnikiem. 

Samochody osobowe dla CBR bez akcyzy? 

Ministerstwo Rozwoju i Technologii zaproponowało także kolejną, interesującą zmianę w przepisach na korzyść podmiotów prowadzących działalność B+R. Projekt zmiany ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym zakłada bowiem zwolnienie od akcyzy samochodów osobowych wykorzystywanych do celów badawczych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej przez podmioty posiadające status centrum badawczo-rozwojowego, o którym mowa w art. 17 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej. Zgodnie z założeniami projektowanych zmian, zwolnienie to miałoby obowiązywać w czasie wykorzystywania samochodu osobowego do celów badawczych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, jednak nie dłużej niż do dnia wygaśnięcia albo uchylenia decyzji o profesjonalnej rejestracji pojazdów, o której mowa w art. 80t ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym.  

Kierunek zmian – jest dobrze, a będzie jeszcze lepiej 

Zmiany zaproponowane w opisywanym projekcie ustawy należy uznać za korzystne dla przedsiębiorców, którzy korzystają bądź zamierzają skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową. Projekt ustawy na dzień publikacji znajduje się na etapie jego opiniowania, w związku z czym istnieje możliwość wprowadzenia modyfikacji w proponowanych rozwiązaniach. Zauważenia wymaga jednak fakt, iż w obecnym kształcie propozycja dotyczy nowelizacji ustawy o CIT, pomijając przy tym ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych – tam przepisy dotyczące kosztów kwalifikowanych pozostałyby niezmienione.  

Pomijając powyższe uwagi, proponowane zmiany wskazują na dalsze poszerzanie się potencjału zastosowania ulgi B+R. Mając na uwadze płynące z niej korzyści – możliwość znacznego obniżenia wysokości podatku oraz otrzymania zwrotu podatku do pięciu lat wstecz – warto pochylić się nad jej wdrożeniem w prowadzonym przedsiębiorstwie.  

Jeśli zastanawiasz się, czy Twojej firmie przysługuje ulga podatkowa na działalność B+R, serdecznie zapraszamy do kontaktu – sprawdzimy to dla Ciebie nieodpłatnie. Wystarczy, że wypełnisz formularz kontaktowy TUTAJ, a my zajmiemy się resztą.