(Z uwzględnieniem zmian z 2021 r.)
WIS
Problemy ze stosowaniem PKWIU na gruncie prawa podatkowego oraz brak wiążącej mocy opinii klasyfikacyjnych wydawanych przez Główny Urząd Statystyczny, dla celów podatkowych, spowodował w 2019 r. nie tylko odejście w wielu przypadkach od identyfikacji towarów i usług za pomocą kodów PKWIU (przejście na nomenklaturę scaloną – CN), ale również wprowadzenie wiążącej informacji stawkowej (WIS). Informacja ta ma gwarantować podmiotowi, który ją otrzymał, że organy podatkowe nie dokonają innej klasyfikacji towaru czy też usługi pod stawkę VAT.
W uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej WIS do ustawy o VAT wskazano, że celem pojawienia się WIS jako instytucji prawa jest „(…) wprowadzenie instrumentu zapewniającego podatnikom i organom podatkowym większą pewność co do prawidłowości zastosowanych stawek tego podatku.” (Druk nr 3255; Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa.).
Trzeba pamiętać, że w zakresie, który pokrywa WIS (klasyfikacja towaru i usług oraz subsumpcja do właściwej dla nich stawki podatku) nie mogą być już wydawane interpretacje indywidualne. Artykuł 14b § 1a ustawy Ordynacja podatkowa stanowi bowiem, że w zakresie objętym WIS nie wydaje się interpretacji indywidualnych. Innymi słowy określenie stawki podatku właściwej dla towaru albo usługi, przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, jest możliwe jedynie w drodze wystąpienia o wydanie WIS.
Przedmiotem wniosku o wydanie WIS mogą być:
1) towar albo usługa, albo
2) towary lub usługi, które w ocenie wnioskodawcy razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu.
Trzeba jednak pamiętać, że nie wydaje się WIS, jeżeli zakres przedmiotowy wniosku o wydanie WIS, w dniu złożenia tego wniosku, jest przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego.
Koszty
Wniosek o wydanie WIS podlega opłacie w wysokości 40 zł, ale jest ona ostatecznie ustalana jako iloczyn kwoty 40 zł i liczby towarów oraz usług składających się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu.
Organ wydający WIS może żądać od wnioskodawcy dostarczenia próbki towaru, w przypadku, gdy jest to niezbędne dla dokonania prawidłowej klasyfikacji towaru. Wówczas koszt wydania WIS może być znacznie większy, albowiem ubiegający się o wydanie WIS jest obowiązany do uiszczenia opłaty z tytułu przeprowadzonych badań lub analiz, w przypadku gdy rozpatrzenie wniosku o wydanie WIS wymaga ich przeprowadzenia. Badania lub analizy mogą być wykonywane przez laboratoria jednostek organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej lub inne akredytowane laboratoria, Bibliotekę Narodową, a także instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk, instytuty badawcze lub międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów, działające na terytorium kraju, dysponujące wyposażeniem niezbędnym dla danego rodzaju badań lub analiz.
Wysokość opłaty powinna odpowiadać rzeczywistym wydatkom poniesionym z tytułu przeprowadzonych badań lub analiz, organ wzywa wnioskodawcę do uiszczenia zaliczki (w terminie 7 dni od doręczenia wezwania) na pokrycie opłaty, której wysokość jest określana w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie.
Kiedy i kto może wystąpić o WIS?
Wiążąca informacja stawkowa, jest decyzją wydawaną na potrzeby opodatkowania VAT: dostawy towarów, importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług i zawiera:
1) opis towaru albo usługi będących przedmiotem WIS;
2) klasyfikację CN/PKWiU/PKOB niezbędną do:
a) określenia stawki podatku właściwej dla towaru albo usługi,
b) stosowania przepisów ustawy oraz przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie – w przypadku innym niż dotyczący określenia stawki podatku,
3) stawkę podatku właściwą dla towaru albo usługi.
O wydanie WIS może wnioskować każdy podatnik posiadający NIP oraz każdy kto zamierza dokonywać dostaw towarów, importu towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów albo świadczenia usług, a także zamawiający w rozumieniu Prawa zamówień publicznych.
Treść wniosku
Wniosek o wydanie WIS, oprócz oświadczenie dot. odpowiedzialności karnej, zawiera:
1) imię i nazwisko lub nazwę wnioskodawcy, jego adres zamieszkania lub adres siedziby, numer identyfikacji podatkowej lub inny numer umożliwiający identyfikację wnioskodawcy;
2) imię, nazwisko i adres zamieszkania pełnomocnika wnioskodawcy, jeżeli został ustanowiony, lub innych osób upoważnionych do kontaktu w sprawie wniosku;
3) określenie przedmiotu wniosku, w tym:
a) szczegółowy opis towaru lub usługi, pozwalający na taką ich identyfikację, aby dokonać ich klasyfikacji zgodnej z Nomenklaturą scaloną (CN), Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług lub Polską Klasyfikacją Obiektów Budowlanych,
b) wskazanie klasyfikacji, według której mają być klasyfikowane towar lub usługa,
c) wskazanie przepisów ustawy lub przepisów wykonawczych wydanych na jej podstawie – w przypadku innym niż dotyczący określenia stawki podatku.
4) informacje dotyczące opłaty należnej od wniosku.
Do wniosku o wydanie WIS można dołączyć dokumenty odnoszące się do towaru albo usługi, w szczególności fotografie, plany, schematy, katalogi, atesty, instrukcje, informacje od producenta lub inne dostępne dokumenty umożliwiające organowi wydającemu WIS dokonanie właściwej klasyfikacji towaru albo usługi.
W praktyce to szczegółowy opis towaru (lub usługi) może sprawiać najwięcej problemów, często wnioskodawca nie zdaje sobie sprawy, że klasyfikacja pod określony kod CN uzależniona jest od drobnych kwestii jak np. procentowa zawartość określonego składnika w składzie, czy też różnicy pomiędzy masą a masą odtłuszczoną lub stopnia pokrycia jednego materiału innym.
Terminy
Podobnie jak w przypadku indywidualnych interpretacji prawa podatkowego, WIS wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Zasadniczo, po dodaniu do ustawy o VAT art. 42ha (z dniem 1 stycznia 2021 r.) WIS jest ważna jedynie przez okres 5 lat od dnia jej wydania. WIS może również wygasać z mocy prawa w przypadku zmiany przepisów.
Wydaje się, że wprowadzenie okresu ważności WIS, z punktu widzenia fiskusa, ma sens. Podatnikowi umożliwia się ponowne wystąpienie i otrzymanie decyzji WIS w tym samym zakresie, co będzie raczej łatwe, jeśli nie zmieni się stan prawny, a z organu ściąga obowiązek wielokrotnych zmian wydanych WIS.
Możliwa jest również zmiana WIS, a nawet uchylenie, przez Szefa KAS, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, w tym w wyniku wystąpienia przesłanek do wznowienia postępowania. Dyrektor KIS z urzędu zmienia WIS, gdy nie jest ona zgodna z przepisami prawa w wyniku m.in. przyjęcia zmiany w Nomenklaturze scalonej (CN); czy błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego (zob. art. 42 h ust. 3 ustawy o VAT).
Stopień zabezpieczenia
WIS wiąże „na przyszłość”, nie ma mocy wstecznej. Co do zasady wiąże organy podatkowe wobec wnioskodawców, dla których została wydana, w odniesieniu do:
1) towaru będącego przedmiotem dostawy, importu lub wewnątrzwspólnotowego nabycia dokonanych po dniu, w którym WIS została doręczona;
2) usługi, która została wykonana po dniu, w którym WIS została doręczona;
3) towarów oraz usług, które razem składają się na jedną czynność podlegającą opodatkowaniu wykonaną po dniu, w którym WIS została doręczona.
W przypadku zmiany albo uchylenia WIS i zastosowania się przez wnioskodawcę do WIS przed jej zmianą albo uchyleniem, ustawodawca nakazuje stosować odpowiednio przepisy art. 14k-14m Ordynacji podatkowej. Tym samym Zastosowanie się do WIS przed jej zmianą albo uchyleniem nie może szkodzić wnioskodawcy.
W przypadku czynności, dla których można ubiegać się o WIS, dokonanych po dniu, w którym WIS została zamieszczona w BIP organu wydającego WIS, do podmiotu innego niż wnioskodawca oraz w przypadku zastosowania na potrzeby podatku klasyfikacji towaru według Nomenklatury scalonej (CN), określonej dla tego towaru w wiążącej informacji akcyzowej – przepisy art. 14k-14m Ordynacji podatkowej również należy stosować się odpowiednio.
Tym samym WIS zapewnia ochronę zarówno wnioskodawcy, dla którego została wydana, jak i innym podmiotom, które dokonują dostaw towarów czy też świadczą usługi, dla których została wydana WIS. Z wyjątkiem sytuacji dotyczących tzw. nadużycia prawa w rozumieniu art. 5 ust. 5 ustawy o VAT.
Kiedy warto?
Jak już wskazano WIS, działa na przyszłość, ale poboczne skutki otrzymania WIS są widoczne również dla okresów wcześniejszych tj. sprzed otrzymania WIS. Przykładowo w sytuacji, gdy do dnia otrzymania WIS przedsiębiorca stosował stawkę 8% na towar X a w WIS określone zostanie, że stawka prawidłowa to 23%, właściwy organ podatkowy może wszcząć postępowanie podatkowe zmierzające do określenia kwoty zobowiązania w wyższej wysokości (zwiększenie kwoty podatku należnego). Wobec tego, warto występować o WIS, gdy rozpoczynamy albo znacznie zwiększamy obrót na dostawie towaru/ świadczeniu usługi, dla której chcemy poznać stawkę, albo w sytuacji, gdy mamy przeświadczenie graniczące z pewnością, że stosujemy stawkę właściwą i chcemy to utrwalić.
Dodatkowe źródła informacji:
Wiążąca informacja stawkowa (WIS) – Krajowa Informacja Skarbowa (kis.gov.pl)
Wyszukiwarka WIS:
Wiążące informacje stawkowe – wyszukiwarka – Krajowa Informacja Skarbowa (kis.gov.pl)
