Sposób wyliczenia kosztów
W celu wyliczenia podatku do zapłaty z tytułu handlu kryptowalutą, konieczne jest określenie kosztów uzyskania przychodów. Niestety, organy podatkowe nie zajmują tutaj jednolitego stanowiska. W tym zakresie wskazuje się na dwa alternatywne sposoby.
Po pierwsze, koszty można wyliczać metodą FIFO przyjmując, że w pierwszej kolejności sprzedawana jest kryptowaluta danego rodzaju, zakupiona najwcześniej. Do wyliczenia kosztów uzyskania przychodów przyjmuje się zatem wydatki poniesione na nabycie kryptowaluty zakupionej najwcześniej. W takiej sytuacji koszty uzyskania przychodów nie są rozliczane na bieżąco, a dopiero w momencie zbywania kryptowaluty. Taki sposób rozliczeń zaaprobował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 25 lipca 2017 r. (0113-KDIPT2-3.4011.200.2017.1.RR).
Po drugie, możliwe jest zaliczanie wydatków na nabycie kryptowaluty do kosztów uzyskania przychodów „na bieżąco”, tj. z chwilą ich zakupu. W takim przypadku odpada konieczność stosowania metody FIFO, gdyż w momencie sprzedaży rozpoznawany jest jedynie przychód. Takie stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 2 marca 2018 r. (0113-KDIPT2-1.4011.526.2017.1.KO).
Co istotne, oba wskazane wyżej poglądy zostały zaprezentowane w odniesieniu do podatników prowadzących podatkową księdze przychodów i rozchodów.
Czy kryptowaluta jest towarem handlowym?
Organy podatkowe wskazują, że kryptowaluta stanowi towar handlowy, gdy nabywana jest w celu odsprzedaży (trading). Takie stanowisko zajął np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 6 grudnia 2017 r. (0113-KDIPT2-3.4011.387.2017.1.RR).
Powyższe determinuje nie tylko sposób dokonywania zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (ujmowanie przychodów i kosztów w odpowiednich kolumnach – 7 i 10), ale prowadzi także do wniosku o konieczności dokonywania korekty dochodu o wartość różnić remanentowych – co potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 22 lutego 2018 r. (0113-KDIPT2-3.4011.482.2017.1.SJ):
nabyte kryptowaluty stanowią towar handlowy w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, więc Wnioskodawca zobowiązany jest do sporządzenia oraz wpisania do księgi przychodów i rozchodów spisu z natury posiadanych kryptowalut.
Jak dokumentować zapisy w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?
Zapisy w księdze przychodów i rozchodów dokonywane są na podstawie dowodów księgowych. W przypadku obrotu kryptowalutą na giełdzie (z uwagi na anonimowy charakter tego obrotu), nie ma możliwości uzyskania dowodu księgowego, wymaganego przepisami rozporządzenia regulującego sposób prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Co więcej, brak jest podstaw prawnych do dokumentowania obrotu kryptowalutą dowodami wewnętrznymi, tj. dowodami sporządzanymi przez samego podatnika.
Jak stwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 9 marca 2018 r. (0113-KDIPT2-1.4011.532.2017.1.MD), operacji „kryptowalutowych” nie można dokumentować:
- potwierdzeniami wykonania przelewów bankowych na rachunek udostępniany przez giełdy kryptowalut;
- wyciągami z giełd kryptowalut;
- zrzutami z ekranów, jednoznacznie potwierdzającymi zakup kryptowaluty, ich ilość oraz cenę zakupu;
- mailowymi potwierdzeniami zrealizowania transakcji;
- potwierdzeniami otrzymania przelewów.
Powyższe stanowisko uniemożliwia dokonywanie zapisów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.
Jak stwierdził z kolei Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 26 czerwca 2014 r., (IPPB1/415-276/14-4/EC):
jeżeli w istocie z uwagi na to, że specyfika transakcji dokonywanych za pośrednictwem opisanej „wymiany giełdowej” uniemożliwia pozyskanie dokumentów określających dane stron (transakcje są anonimowe) a posiadane przez Wnioskodawcę dokumenty (wydruk potwierdzenia przelewu z konta Wnioskodawcy na konto giełdy) jednoznacznie będą potwierdzać zakup Bitcoinów (ich ilość, cenę zakupu, itp.), to dokumenty te będą mogły stanowić podstawę do zaliczenia wydatków na nabycie Bitcoinów do kosztów uzyskania przychodów.
Powyższe stanowisko zostało jednak zaprezentowane na gruncie operacji niewykonywanych w ramach działalności gospodarczej. W naszej ocenie pogląd ten powinien być jednak stosowany także w odniesieniu do podatników handlujących kryptowalutą w ramach działalności gospodarczej.