Pożyczki stanowią najpopularniejszy sposób zewnętrznego finansowania działalności przedsiębiorstw. Nic więc dziwnego, że zawierają je między sobą również podmioty powiązane.
Różne są przyczyny ich udzielania. Z jednej strony podmioty chcą w ten sposób wykorzystywać powstałe nadwyżki finansowe i w sposób systematyczny czerpać zyski z tytułu odsetek, co wskazuje na zawodowy charakter udzielania pożyczek. Z drugiej strony pożyczki mogą mieć charakter incydentalny.
Ich udzielenie może być spowodowane powstałą nadwyżką bilansową i trudną sytuacją finansową podmiotu powiązanego, przy czym transakcja ta nie ma wtedy nic wspólnego z profilem wykonywanej działalności gospodarczej pożyczkodawcy.
Choć regulacje dotyczące cen transferowych funkcjonują od wielu lat w polskich podatkach dochodowych, to nadal nie wszyscy podatnicy zdają sobie sprawę, że problem dotyczy nie tylko podmiotów powiązanych, ale także podmiotów realizujących transakcje z kontrahentami z tzw. rajów podatkowych. Przykładem takiego raju podatkowego jest Hong Kong – region Chińskiej Republiki Ludowej. Z danych udostępnionych przez KUKE wynika, że wymiana handlowa polskich firm z Hong Kongiem w 2019 r. osiągnęła ponad 1,5 MLD zł (eksport) i ok. 0,5 MLD zł (import), a więc nie są to wartości jedynie symboliczne.
Z zasad VAT wynika, że jeśli dany towar lub usługa jest wykorzystywany do działalności:
– opodatkowanej, to podatnik ma prawo do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu;
– zwolnionej, to podatnik nie ma prawa do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu.
Warto prześledzić skutki sytuacji, w której podatnik nabył dany towar w celu wykorzystywania wyłącznie do wykonywania czynności jednego rodzaju, a następnie przeznacza dany towar do wykonywania wyłącznie czynności innego rodzaju.
Opodatkowanie CIT spółki komandytowej w 2021 r. jest faktem. Pisaliśmy już o tym problemie na blogu – kliknij TUTAJ. Okazuje się, że przyjęta na szybko ustawa nowelizująca ustawy o podatkach dochodowych (Nowelizacja) rodzi mnóstwo problemów praktycznych. Dziś piszemy o pięciu kwestiach, najczęściej pojawiających się na spotkaniach z naszymi klientami.
Nie wszyscy podatnicy są świadomi, że zmieniły się zasady ewidencjonowania faktur wystawianych do paragonów. Spieszymy wyjaśnić na czym polegają zmiany.
Od 1 października 2020 r. obowiązuje art. 109 ust. 3d ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2020.106 t.j.), został on dodany przez art. 1 pkt 23 lit. b ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. (Dz.U.2019.1520) o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.
Przepis ten stanowi, że:
Faktury, o których mowa w art. 106h ust. 1-3, ujmuje się w ewidencji, o której mowa w ust. 3, w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione. Faktury te nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego za okres, w którym zostały ujęte w tej ewidencji.
Przywołane faktury są związane ze sprzedażą na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i wymogiem prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących (tzw. kas fiskalnych). Ustawodawca odwołuje się tu więc do faktur dotyczących sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, a także faktur wystawianych przy zastosowaniu kasy rejestrującej oraz faktur w formie elektronicznej dotyczących sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
Tym samym, od 1 października 2020 r. należy ujmować takie faktury w ewidencji sprzedaży, o której mowa w art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Faktury te należy ująć w tym okresie, w którym zostały wystawione, nie zwiększą one jednak wartości sprzedaży ani podatku należnego w okresie ujęcia ich w ewidencji.
Konsekwencją tego stanu rzeczy jest również konieczność ujęcia „faktur do paragonów” w pliku JPK_VAT, w którym trzeba wykazywać wszystkie faktury wystawione do paragonów, również dotyczące sprzedaży na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej. Tym samym nie ma znaczenia czy faktura jest wystawiana dla podatnika czy osoby prywatnej. Innymi słowy raz ujmuje się w pliku JPK sprzedaży udokumentowaną paragonem (w zapisie na podstawie raportu fiskalnego), a drugi raz sprzedaż wykazuje się w części ewidencyjnej pliku JPK poprzez ujęcie faktury wystawionej do każdego paragonu, ale tym razem nie zwiększa to wartości sprzedaży i podatku należnego.
Zgodnie z § 10 ust. 5 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U.2019.1988 ze zm.) takie dowody sprzedaży oznacza się symbolem „FP” i symbol ten powinien się znaleźć w nowym pliku JPK.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej nie jest zwolniony z obowiązku badania stanu faktycznego sprawy przy przedłużeniu blokady rachunku bankowego, w szczególności nie może pomijać specyfiki działalności strony, zwłaszcza, jeżeli strona przedstawia mu dowody na okoliczności przeciwne do tych, które były podstawą przedłużenia tzw. krótkiej blokady rachunku – to główny wniosek niedawnych wyroków z 18 listopada 2020 r. wydanych przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawach III SA/Wa 2075/20 oraz III SA/Wa 2033/20.
Z naszego doświadczenia wynika, że głównymi beneficjentami ulgi B+R są podmioty, które wykonują produkty, maszyny czy linie produkcyjne od podstaw, tj. opracowują koncepcję, projektują, konstruują, a następnie wytwarzają określone sprzęty. Za te czynności mogą być odpowiedzialni pracownicy, ale także urządzenia, dzięki którym produkcja określonych towarów w ogóle jest możliwa. Czy informacje o pracownikach i środkach trwałych wystarczą, by prawidłowo rozliczyć ulgę B+R?
Załóżmy, że zwrócił się do nas przedsiębiorca, który projektuje i wykonuje linie produkcyjne. Poniżej – krok po kroku – pokażmy, jak może przebiegać taka współpraca.
W ślad za funkcjonującym od 2017 r. obowiązkiem upubliczniania danych z zeznań podatkowych największych podatników podatku dochodowego, Ministerstwo Finansów planuje wprowadzić kolejny obowiązek, który ma w założeniu uszczelnić system podatkowy i wesprzeć walkę z agresywną optymalizacją.
Zgodnie z planami rządu od 1 stycznia 2021 r. na podatnikach CIT będzie ciążył obowiązek sporządzania i podawania do publicznej wiadomości informacji o realizowanej strategii podatkowej. Rozwiązanie to ma zwiększyć transparentność podatkową podmiotów zajmujących kluczowe pozycje na polskim rynku.
1 stycznia 2021 r. w życie powinny wejść przepisy dotyczące nowych zasad opodatkowania podatkiem dochodowych spółek nieruchomościowych. Przepisy te będą regulowały definicję takiej spółki oraz ciążące na jej obowiązki w zakresie zapłaty zaliczki na podatek dochodowy, składania sprawozdań do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz obowiązku ustanowienia przedstawiciela podatkowego.
Na naszym blogu pisaliśmy już o problemie “wiszących” hipotek ZUS, które sprawiają, że mimo upływu terminu przedawnienia składek – zobowiązania z tego tytułu nie wygasają.
W odniesieniu do zobowiązań podatkowych mamy wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 października 2013 r. (SK 40/12). Trybunał zakwestionował wówczas konstytucyjność art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej, którego treść “przeniesiono” do obecnie obowiązującego § 8.
TK uznał wówczas, że zasada, zgodnie z którą zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką nie ulegają przedawnieniu, narusza zasadę równej ochrony własności (sytuacja finansowa podatników, których zobowiązania zabezpieczono hipoteką jest gorsza od sytuacji podatników, których zobowiązania zabezpieczono w inny sposób), zasadę zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Pisaliśmy wówczas, że przesłanki, na podstawie których Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność z Konstytucją art. 70 § 6 Ordynacji podatkowej w pełni uzasadniają podobny wniosek względem art. 24 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Potwierdzeniem takiego stanowiska było także orzecznictwo sądów powszechnych – w szczególności wyrok Sądu Najwyższego z 17 marca 2016 r. (V CSK 377/15, przewodniczącym sprawozdawcą był prof. W. Katner).
Zaskakujący wyrok Trybunału Konstytucyjnego
Sprawą oceny zgodności z Konstytucją art. 24 ust. 5 ustawy “składkowej” zajął się Trybunał Konstytucyjny, który 20 maja 2020 r. wydał orzeczenie w sprawie o sygn. akt P 2/18. Trybunał niespodziewanie uznał, że przepis ten jest zgodny z Konstytucją RP.
Jak TK pogodził w takim razie to orzeczenie z wyrokiem z 8 października 2013 r.? Trybunał uznał, że składki na ZUS w odróżnieniu od podatków nie zasilają budżetu państwa, ale wpływają bezpośrednio na rachunek ZUS (celowy charakter składek). Dodatkowo – składki – zdaniem TK mają charakter ekwiwalentny (tj. są powiązane z wzajemnym świadczeniem ze strony Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Trybunał stwierdził, że
W związku z tym nieuiszczanie składek przez płatników powoduje przerzucenie ciężaru wypłaty świadczeń na fundusz, a tym samym pośrednio na tych, którzy wywiązują się z ciążących na nich obowiązków.
W mojej ocenie uzasadnienie to równie dobrze mogłoby odnosić się do zobowiązań podatkowych – tj. brak zapłaty podatku stanowi de facto przerzucenie ciężaru wydatków budżetowych na Skarb Państwa (czy szerzej – pozostałych podatników), mimo wszystko jednak zasada, zgodnie z którą zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką w praktyce się nie przedawniają uznana została wcześniej przez TK za sprzeczna z Konstytucją.
Zdanie odrębne
Do orzeczenia zdanie odrębne zgłosił sędzia Piotr Pszczółkowski, który wskazał, że jego zdaniem art. 24 ust. 5 ustawy “składkowej” nie spełnia testu proporcjonalności (a w szczególności elementu konieczności). Sędzia Pszczółkowski podkreślił także, że nie widzi:
dostatecznie silnego konstytucyjnie uzasadnienia, dla którego odmiennie (gorzej) są traktowani dłużnicy ZUS objęci surowszymi (bo zakładającymi wyłączenie przedawnienia) regułami egzekwowania należności tylko z tego powodu, że w ich sprawie organ wybrał zabezpieczenie w formie hipoteki przymusowej. Zatem dochodzi do naruszenia art. 64 ust. 2 Konstytucji.
